Mianowicie problem ten dotyczy samego dzieła, stworzonego przez sztuczną inteligencję oraz kwestii komu przysługują prawa autorskie. W celu dokładnego przedstawienia tego problemu należy odpowiedzieć na pytanie, jakie dzieła podlegają ochronie praw autorskich. Zgodnie z art. 1 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych: „Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór)”.
Zgodnie z powyższą definicją właściwe każde dzieło spełniające powyższe wymagania, będzie podlegało ochronie praw autorskich. Jednak nie będzie to dotyczyło dzieł stworzonych przez sztuczną inteligencję. Dlaczego? Ponieważ aby uznać dzieło za utwór w rozumieniu praw autorskich, dzieło to musi być stworzone przez człowieka. Z tego względu dzieło stworzone przez sztuczną inteligencję będzie traktowane jako dzieło stworzone przez siły natury (wiatr, śnieg etc.), zwierzęta. Takie wymóg uznania za utwór dzieła stworzonego przez człowieka, występuje w większości państw.
W ramach omawianego zagadnienia pojawia się również pytanie, kto jest twórcą dzieła stworzonego przez sztuczną inteligencję. Otóż w tej materii sprawa jest bardziej skomplikowana. Przede wszystkim należy zaznaczyć, że osoba tworząca dzieło za pomocą sztucznej inteligencji, prawnie nie będzie uznana za twórcę dzieła. Wynika to ze wspomnianego faktu, że dzieło stworzone przez sztuczną inteligencję nie jest utworem w rozumieniu praw autorskich. W związku z tym, osoba, która korzysta z Chatu GPT, DALL-2 czy innego programu komputerowego do stworzenia np. powieści lub obrazu, nie będzie uznana za autora tego dzieła. Biorąc to pod uwagę oraz fakt, że dzieło stworzone przez sztuczną inteligencję nie będzie uznane za utwór w rozumieniu praw autorskich, tej osobie nie będą przysługiwać autorskie prawa majątkowe do tego dzieła. Dodatkowo, dzieło takie ze względu na powyższe nie będzie podlegało ochronie prawnej. W konsekwencji, dzieło stworzone przez sztuczną inteligencję będzie stanowić domenę publiczną, co oznacza, że każdy będzie mógł z niego korzystać, rozpowszechniać i kopiować.
Takie rozwiązanie z pewnością stanowi istotny problem dla każdego, kto korzysta ze sztucznej inteligencji w celu tworzenia treści, które planuje wykorzystać do celów zarobkowych. Z tego względu, korzystając z takich programów jak Chat GPT, DALL-2 czy Midjourney, należy pamiętać, o tym, że powstałe dzieło nie będzie naszą własności, oraz że każdy będzie mógł z niego korzystać.
Odmiennie natomiast wygląda sytuacja w przypadku narzędzi, wykorzystujących sztuczną inteligencję, która jest programem komputerowym. Mianowicie zgodnie z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych „1. Programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej.” Dzięki tej regulacji, osobie, której przysługują prawa autorskie do programu komputerowego, będą również przysługiwać prawa do dzieła stworzonego przez sztuczną inteligencję. Ochrona ta będzie wynikać z posiadania praw do programu komputerowego, a nie z faktu, że dzieło sztucznej inteligencji jest objęte ochrona praw autorskich.
Omawiając zagadnienie praw autorskich i sztucznej inteligencji, można zastanowić się, czy modyfikacja dzieła stworzonego przez sztuczną inteligencję, spowoduje, że osoba, która korzystała ze sztucznej inteligencji w celu stworzenia działa, stanie się prawnie jej autorem. Niestety, ale obecnie nie ma żadnych regulacji, które jednoznacznie potwierdzają, że modyfikacja dzieła stworzonego przez sztuczną inteligencję, umożliwia uzyskanie praw autorskich do tego dzieła. Z tego też względu, należy przyjąć, iż takie rozwiązanie nie prowadzi do uzyskania praw autorskich.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy pamiętać, że tworząc dzieło za pomocą sztucznej inteligencji, nie nabywa się praw autorskich do tego dzieła, a dzieło to nie jest uznawane za utwór w rozumieniu prawa autorskiego. Dodatkowo dzieło takie staje się domeną publiczna i każdy może z niego dowolnie korzystać. Oczywiście z wyjątkiem dzieła stworzonego przez narzędzie oparte na sztucznej inteligencji, która jest programem komputerowym. W takim przypadku twórca programu komputerowego będzie posiadał prawa do dzieła stworzonego przez sztuczną inteligencję.
*Autorem tekstu jest Anna Stanek, kancelaria Graś i Wspólnicy
zamknij