FORBES: Gra pan w gry?

- Tak. Większość znajomych pochłonął Netflix, mnie z kolei Xbox Game Pass, czyli taki Netflix świata gamingu, gdzie w ramach abonamentu ma się dostęp do szerokiego spektrum gier. Poza tym pandemia zbiegła się w moim przypadku z zakupem nowej konsoli. Ale to było sezonowe. Teraz, gdy mamy upały, to raczej się nie chce siedzieć w domu.

- Rzeczywiście, pandemia spowodowała, że graliśmy więcej, pojawili się też nowi gracze. Ale to był wyjątkowy czas, dlatego też w tym roku analitycy prognozują już spadek wartości globalnego rynku. A ta dynamika może być powodem spadków na giełdzie. W 2021 r. zarabianie albo chociaż unikanie strat na spółkach gamingowych stało się ekstremalnie trudne. Nastąpiło to po długich miesiącach, w których notowanie zysków w tym sektorze było wyjątkowo łatwe.

Stopy zwrotu były kosmiczne, często ponad 100-proc., i dotyczyło to także dużych spó­łek. Muszę się zresztą pochwalić, że nasze fundusze były głównym beneficjentem na krajowym rynku. Mieliśmy najlepszy wynik ze wszystkich funduszy akcyjnych otwartych inwestujących w Polsce. Cały rok zamknęliśmy z wynikiem 69 proc. Dzięki takim wzrostom udało nam się przekonać do siebie nowych inwestorów. Ale też dzięki pracy zdalnej wiele osób zyskało czas, żeby inwestować samodzielnie. Pytanie, co dalej? Bo jak się za łatwo zarobi, to pojawia się kompleks Boga, czyli fałszywe przekonanie, że może się wszystko, że ma się jakieś nadnaturalne zdolności i że wszystko, co się kupi, będzie szło w górę.

- Faktycznie, na GPW jest już ponad 50 takich spółek. To więcej niż w Japonii. Polska jest jednym z trzech hubów gamingowych w Europie. Pierwszy to Skandynawia, gdzie mamy m.in. Paradox Interactive, Embracer Group i Remedy Entertainment. Kolejny to Wielka Brytania z Frontier Developments, Sumo Group czy Team 17.

Trzecim hubem jest właśnie Polska i wszyscy to już chyba zauważyli. Dotyczy to również globalnych inwestorów, którzy coraz chętniej rozmawiają nawet z małymi polskimi firmami już na bardzo wczesnym etapie. Gamedev kwitnie w Polsce z kilku powodów. Pierwszy to niższe koszty. Większość deweloperów jest zatrudniana lokalnie, choć oczywiście praca zdalna może tu trochę namieszać.

Po drugie, z CD Projektu czy Techlandu odeszło sporo osób i część z nich zakłada własne studia. Natomiast pewnie najważniejszym czynnikiem są pieniądze, które w gaming w Polsce wpompowało Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Przeglądając listę dotacji, od razu rzuca się w oczy, że to gamedev jest jednym z ważniejszych beneficjentów. Chociaż to dla mnie trochę nielogiczne, bo jeśli branża sobie radzi bardzo dobrze, to po co ją dodatkowo wspierać?

- Nie liczyłbym na to, ale mamy szansę zaistnieć w subsegmentach. Chodzi tu np. o firmy specjalizujące się w przenoszeniu gier na inne platformy, czyli tzw. portowanie. To mniej hi-techowy segment, blisko mu do outsourcingu. Naszą specjalizacją staje się również VR, a także symulatory. Tu bezapelacyjnie króluje PlayWay.

Wypada też wspomnieć o horrorach Bloober Teamu czy grach snajperskich CI Games. Albo wysokojakościowych grach z przesłaniem, w których wyspecjalizowało się z kolei 11 bit studios. Natomiast bardzo trudno będzie jakiejkolwiek innej polskiej firmie osiągnąć to, co udało się CD Projektowi i to już na etapie „Wiedźmina 3”. W najbliższej przyszłości szansę na to ma tylko nienotowany na GPW Techland, o ile „Dying Light 2” nie zawiedzie. Kolejną gwiazdą – choć na razie to jeszcze inna skala – może się stać People Can Fly Group, zeszłoroczny giełdowy debiutant.

Spółka ta ma trochę łatwiejszy i mniej ryzykowny model współpracy z wydawcami. Umożliwia on pracę nad dwoma grami jednocześnie. Jeśli okażą się sukcesem – te gry zostały zresztą już zlecone – to za parę lat spółka ta będzie w stanie robić duże gry samemu, bez wydawcy, biorąc większe ryzyko na siebie. Natomiast dalej to już jest przepaść. Bo 11 bit studios robi świetne jakościowo gry, ale nigdy nie celował w AAA, czyli gry o najwyższych budżetach. To zresztą w ogóle wyróżnia polski rynek. Zagraniczne tytuły często mają budżet na poziomie 100 mln dolarów – dla nas takie pieniądze są nieosiągalne. „Cyberpunk 2077” to był wyjątek, nie reguła.

- Na pewno czynnikiem, który wywierał ogromną presję, była giełda. Trzy przesunięcia daty premiery były odebrane negatywnie, musiały się więc pojawić naciski na zarząd, aby nie przesuwać jej po raz kolejny. Dziś wiemy, że ta decyzja była tragiczna w skutkach – gdyby premiera miała miejsce pół roku później, na pewno kurs nie zanurkowałby o ponad 50 proc., czym poskutkowało wypuszczenie niedopracowanej gry.

Natomiast ostatecznie na podjęciu takiej, a nie innej decyzji zaważył prawdopodobnie stopień zaawansowania kampanii marketingowej. Część partnerów już poniosła koszty, takie jak zakup powierzchni reklamowej w największych miastach na świecie, i tego się nie dało cofnąć bez utraty zaliczek. Cała ta historia uczy, jak szkodliwe może być zbyt wczesne ujawnianie dat premiery. Natomiast to nie tłumaczy, czemu CD Projekt nie wypuścił gry wyłącznie na PC i nowe generacje konsol, przesuwając premierę na stare generacje. Decyzja Sony o wycofaniu gry ze sklepu była przecież ogromnym ciosem w reputację. Moim zdaniem CD Projekt po prostu zbyt późno zorientował się, jak źle gra działa na starych konsolach.

- To jest wręcz nieprawdopodobne. Przyczyniła się do tego częściowo pandemia. Ze względu na pracę zdalną większość pracowników korzystała z PC, a nie konsoli, dlatego PC miały taką przewagę. Oczywiście część testów odbywała się stacjonarnie, ale dostępność testerów w pandemii była prawdopodobnie mniejsza. Generalnie współpraca teamu nie była tak dobra jak wcześniej. CD Projekt przerosło wiele kwestii technicznych. Nad projektem pracowało za mało ludzi. Kampania marketingowa była majstersztykiem na światowym poziomie, ale na developmencie zaoszczędzono. „Wiedźmina” również stworzył stosunkowo mały zespół, ale to był swego rodzaju cud nad Wisłą. Niestety, nie udało się tego powtórzyć. Wtedy sprzedaż była relatywnie duża, w przypadku „Cyberpunka” po okresie premierowym jest bardzo słaba, rzędu 100 tys. egzemplarzy miesięcznie.

- Mimo że wiele funduszy gra na krótko na akcjach CD Projektu, czyli wierzy, że są one przewartościowane i że odkupią je w przyszłości taniej, to wycena spółki ciągle ma wbudowaną premię. Kurs nie reaguje na negatywne informacje. Dzieje się tak, gdy bardzo dużo ludzi sprzeda akcje albo pozycjonuje się na krótką sprzedaż.

To klasyczne zjawisko w inwestowaniu. Ważne są też wydarzenia drugiej połowy roku. To WitcherCon, event promujący „Wiedźmina”, trailer drugiego sezonu serialu Netflixa i wersja gry na nowe konsole, która o zgrozo będzie się zapewne lepiej sprzedawać niż „Cyberpunk”. No i wielka nadzieja końca roku – ulepszenie „Cyberpunka” do wersji na nowe konsole. Dodatkowo spółce pomaga powrót globalnego sentymentu do sektora technologicznego.

- Już pogrążyły. Podstawowy problem jest taki, że ten indeks jest zbudowany z pięciu spółek. Ten skład nie zmienił się od początku, przez co nie odzwierciedla tego, co się działo i dzieje na rynku, nie uwzględnia np. debiutu People Can Fly Group i Huuuge. A po drugie, dwie największe spółki odpowiadają za dwie trzecie indeksu. A więc WIG Games tak naprawdę pokazuje, co się działo w CD Projekcie i Ten Square Games. O CD Projekcie już mówiliśmy, natomiast Ten Square Games też miał swoje problemy ze wzrostem. Jeszcze do niedawna był, a przez niektórych nadal jest, uważany za firmę jednego hitu. Zresztą sama spółka schłodziła oczekiwania programem motywacyjnym. I inwestorzy trochę patrzyli na to wszystko koszykowo – jeśli CD Projekt i Ten Square Games spadały, to PlayWay i 11 bit studios także.

Tylko CI Games zachowała pewną niezależność ze względu na to, że akcjonariat tej spółki nie jest tak zdominowany przez fundusze. W ostatnich miesiącach inwestorzy wrócili do starej ekonomii, wręcz znienawidzili WIG Games. Branża potrzebuje sukcesu. Może to być albo udana premiera – kandydatem jest tu „Dying Light 2” – albo jakieś przejęcie. Tu oczy wszystkich są skierowane na Ten Square Games. Ostatnia umowa o współpracy strategicznej Bloober Teamu z Konami pokazuje, że nawet bardzo odlegli partnerzy z zagranicy są zainteresowani polskimi spółkami.

- Przeszliśmy z hurraoptymizmu do skrajnego pesymizmu, więc jesteśmy być może na początku kolejnego cyklu, a to oznacza, że wycena wielu spółek jest atrakcyjna. Natomiast sam akcjonariat rzeczywiście trochę się zmienił – ze spekulacyjnego na bardziej świadomy. Nikt już nie kupuje zapowiedzi spółek, które jeszcze nie udowodniły, że są w stanie swoje cele zrealizować.

- Moda na te mniejsze spółki się definitywnie skończyła. Kolejne debiuty będą raczej słabe. Szczególnie że rynek gamingowy był tak rozgrzany, że inwestorzy, głównie detaliczni, kupowali spółki jeszcze przed ich wejściem na giełdę. Ewentualnie kilka ciekawych spółek będzie można wyłowić z grupy PlayWay, bo jest tam ich po prostu bardzo dużo. Natomiast na pewno te spółki, które jeszcze nie zrobiły żadnej gry, nie mogą już liczyć na dobre wyceny.

- „Gaming na giełdzie” ma właśnie ten temat zgłębić. W przypadku dużych spółek mamy dostęp do analiz biur maklerskich, przy czym z ich jakością jest różnie. Rankingi pokazują, że najlepszym analitykiem w Polsce jest Tomek Rodak z DM BOŚ. Natomiast każdy powinien wybrać swojego analityka, który – naszym zdaniem – jest najlepszy.

Trudniej jest z kilkudziesięcioma mniejszymi spółkami, które nie są pokrywane przez analityków. Tu trzeba samemu odrobić lekcję – na bieżąco trzeba śledzić raporty okresowe, czytać listy do akcjonariuszy, regularnie analizować powtarzalność wyników. Inwestor profesjonalny nie da się nabrać na jednorazowy wynik czy księgowe przeszacowanie, natomiast detaliczny może mieć już z tym problem. Kluczowy jest oczywiście zysk operacyjny, czyli EBIT, który nie podlega trikom księgowym (na przykład takim jak przeszacowania, dotacje czy sprzedaż aktywów). Ważny jest też bufor pieniędzy na koncie, bo emisje ratunkowe są zawsze bardzo bolesne.

Ostatnio na taki krok zdecydowała się spółka The Dust, która potrzebowała środków na dalszą działalność. Cena emisyjna została ustalona kilkadziesiąt procent poniżej rynku, a inwestorzy detaliczni nie rozumieli, skąd tak duże dyskonto. Ano stąd, że fundusze, do których spółka się zwróciła po wsparcie, wyceniły ją dużo gorzej, niż była wyceniana na rynku, także ze względu na płynność akcji. Należy też brać pod uwagę, do jakiego segmentu dana spółka należy – czy jest to portowanie, gamedev, czy może VR. Na przykład spółki VR-owe są wyceniane z dużą premią. Wynika to z tego, że VR jest perspektywiczny. Jeżeli ta technologia stałaby się popularna, to te nieliczne studia, które się teraz tym zajmują, będą na wygranej pozycji.

- To jest już bardzo trudne, jednak pomocne mogą okazać się proste narzędzia jak Google Trends. Oczywiście przy założeniu, że gra trafia na rynek w normalnym trybie, a nie jak „Cyberpunk”, o którym było głośno w mediach. Tu to nie zadziała. A jeżeli chodzi o mniejsze tytuły, mnie najbardziej pomagają trailery na YouTube – wystarczy zerknąć na liczbę wyświetleń i przeczytać sobie kilkanaście najpopularniejszych komentarzy.

Poza oceną, zazwyczaj niemiłosiernie szczerą, gracze często piszą, do czego dana gra jest podobna. I wtedy od razu widzimy, czy są to tytuły z najwyższej półki, czy niszowe. Warto również obserwować influencerów. No i oczywiście wszyscy śledzą Steama, główne źródło sprzedażowe, i tamtejsze wishlisty.

- Często inwestorzy myślą tak: dwie gry się nie udały, to przy trzeciej trzeba się pozbyć akcji przed premierą. Tak było w przypadku „Sniper: Ghost Warrior Contracts 2” CI Games. A potem się okazało, że gra jest bardzo popularna. Pamiętajmy, że kolejne projekty są od siebie niezależne. W inwestowaniu w spółki gamingowe żadne prawo serii nie obowiązuje.

Rozmawiał Paweł Strawiński