Pamiętam pierwszy raz, kiedy leciałem do Indii – sama nazwa Dubaj brzmiała egzotycznie i intrygująco. Sprawdziłem. Sześć godzin na przesiadkę. Przejdę przez kontrole, wyjdę na miasto i wrócę. Nie, nie zdążyłbym. Lotnisko za duże. Za mało czasu. Potem jeszcze parę razy ta sama sytuacja – zawsze w drodze i zawsze za mało czasu.
Takie jest właśnie dla mnie to miasto. Jest „za”. Za duże, za bogate, za szybkie, za gorące, zamknięte w sobie i zazwyczaj widziane z okienka samolotu lub, przy wielkim szczęściu zwiedzane przy okazji. Jest za nowe. Nie mogę w nim znaleźć punktu odniesienia, przyzwyczajony do zwiedzania miast indyjskich czy europejskich o historii sięgającej dalej niż opowieści babci.
Tu historia zaczyna się w XX wieku i pewnie w XXI wieku się skończy. Miasto-państwo-emirat, zbudowane od zera (włącznie z nową, lśniącą perfekcyjną czystością, z trzypoziomowym parkingiem podziemnym, starówką) na środku pustyni, pośrodku niczego, ze zniszczoną ludzką zachłannością linią brzegową.
Ale. Jedno „za” przemawia za miastem. To małe Indie – te w rozumieniu dawnym, imperialnym, jeszcze przed podziałem. Językiem codziennej komunikacji jest angielski, ok, no problem. Drugie dno życia codziennego odkrywa hindi i urdu – języki setek tysięcy imigrantów, którzy przybyli tu za lepszym życiem – już z własnym kinem, telewizją, kulturą. To ci przybysze sprawiają, że miasto jest bardziej ludzkie, to ich można spotkać na ulicach, w ich restauracjach zjeść w przystępnych cenach, to oni wożą cię taksówką, przywożą jedzenie, przerzucają twoją walizkę między samolotami. Oni tworzą to miasto, oni są jego życiem – miejską tkanką.
Gdy patrzyłem na to za-miasto przez szkiełko nowoczesności i bogactwa, miałem dość po kilku godzinach. Kiedy odkryłem, że to małe Indie, poczułem się jak w domu.
Indolog, etnolog, fotograf, podróżnik
zamknij